NHÀ VĂN BYEONG CHEOL KANG, TỪ CÕI SUY TƯỞNG ĐẾN CÁNH RỪNG THI CA

(Võ Thị Như Mai thực hiện)
Trong thế giới của văn chương, có những tác giả khiến ta lặng người không chỉ bởi tư tưởng lớn, mà còn bởi sự dịu dàng trong cách họ chạm tới nhân loại. Giáo sư – nhà văn Byeong Cheol Kang là một người như thế. Sinh ra và lớn lên tại Hàn Quốc, ông không chỉ là một trí thức chuyên sâu về chính trị thế giới, mà còn là một thi sĩ mang trái tim nhân văn và khát vọng kết nối toàn cầu bằng ngôn ngữ của nghệ thuật.

TỪ CHÍNH TRỊ ĐẾN THI CA: CHẶNG ĐƯỜNG TÌM LẠI BẢN CHẤT CON NGƯỜI
Byeong Cheol Kang từng là giáo sư phụ trách các vấn đề đặc biệt tại Đại học Quốc tế Jeju. Xuất thân từ ngành nghiên cứu chính trị thế giới, ông có nền tảng học thuật vững vàng về triết học và tư tưởng – từ Kant đến Rousseau, từ Confucius đến Hobbes. Tuy nhiên, ông không dừng lại ở lý thuyết mà mang những chất liệu tư tưởng ấy vào văn chương, để đào sâu một câu hỏi lớn: bản chất con người là thiện hay ác?
Trong những tác phẩm đầu tay, ông từng nhìn nhân loại với cái nhìn hoài nghi: rằng con người vốn dĩ mang trong mình mầm mống tàn ác. Nhưng qua thời gian, với những trải nghiệm và chiêm nghiệm sâu sắc, ông thay đổi niềm tin ấy. Ông viết: “Con người vốn đẹp đẽ và tốt lành, nhưng những tổn thương trong đời sống khiến họ trở nên xấu xa. Tôi viết thơ với trái tim muốn quan sát và ngợi ca vẻ đẹp nguyên thủy ấy.”

NHỮNG ẢNH HƯỞNG VĂN HỌC VÀ NGUỒN CẢM HỨNG QUỐC TẾ
Ngay từ khi còn nhỏ, Byeong Cheol Kang đã say mê văn học. Từ những câu chuyện mang màu sắc kỳ ảo của Edgar Allan Poe đến thế giới đa tầng của Gabriel García Márquez, hay những trang tiểu thuyết phiêu lưu của Alexandre Dumas – ông tìm thấy nơi văn chương một cánh cửa đến các chiều không gian tâm hồn.
Tình yêu sách dẫn ông đến với văn hóa, lịch sử, và sau này là chính trị toàn cầu. Ông từng nghiên cứu sâu về những biến cố lịch sử, trong đó có cuộc diệt chủng Rwanda – một thảm kịch khiến ông trăn trở về sự giới hạn trong tư duy nhân loại và thôi thúc ông viết nên những câu chuyện phản tư.

TÁC PHẨM: KHI CÔNG NGHỆ, TRIẾT HỌC VÀ THƠ CA HỘI TỤ
Một trong những tiểu thuyết gần đây của ông, “God Does Not Roll Dice” (Chúa không gieo xúc xắc), là một thử nghiệm táo bạo: ông đặt ra giả định về một trí tuệ nhân tạo siêu việt được tạo ra để cứu nhân loại. Nhưng AI ấy lại có thể đưa ra quyết định “hợp lý” đến mức tàn nhẫn: xóa bỏ phần lớn loài người để cứu số ít còn lại. Qua đó, ông đặt câu hỏi: nếu loại bỏ cảm xúc, liệu lý trí thuần túy có thể cứu rỗi hay hủy diệt chúng ta?
Song song với tiểu thuyết, Byeong Cheol Kang còn là một nhà thơ. Tập thơ “Âm thanh rừng trúc” là một ví dụ điển hình cho cách ông lắng nghe tự nhiên để tìm ra triết lý sống. Trong tiếng xào xạc của gió qua rặng trúc, ông nghe thấy lời nhắc về sự uyển chuyển, hòa hợp và buông bỏ.

VĂN HỌC DỊCH VÀ SỨ MỆNH GIAO LƯU VĂN HÓA
Không chỉ viết, ông còn đóng vai trò là cầu nối giữa các nền văn hóa. Byeong Cheol Kang đã dịch nhiều tuyển tập thơ và truyện ngắn từ tiếng Việt, tiếng Trung, tiếng Đài Loan, và mới đây đang chuẩn bị một bản dịch từ tiếng Romania. Ông từng hợp tác biên soạn các tuyển tập văn học song ngữ Hàn – Việt, Hàn – Đài, và hy vọng sẽ có thêm nhiều dự án hợp tác quốc tế. Dù một số kế hoạch bị gián đoạn (như sự ra đi đột ngột của một thi sĩ Đài Loan), ông vẫn kiên định với lý tưởng: “Hiểu nhau qua văn học là một bước hướng đến hòa bình thế giới.”

VĂN HỌC HÀN QUỐC TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU
Với vai trò là người sáng lập Hiệp hội Văn học Thế giới Hàn Quốc, Byeong Cheol Kang tích cực thúc đẩy giao lưu quốc tế. Ông bày tỏ niềm vui khi văn học Hàn Quốc ngày càng được đón nhận, tiêu biểu là thành công của nhà văn Han Kang với giải Nobel Văn học gần đây.
Tuy nhiên, ông cũng thành thật chia sẻ: “Văn học Hàn Quốc mang tính cạnh tranh rất cao, thậm chí khốc liệt. Có rất nhiều thử nghiệm phong cách, nhưng đôi khi khiến tác phẩm trở nên khó hiểu. Và không phải lúc nào nhà văn cũng được xã hội công nhận đúng mực.”
Dù vậy, ông vẫn dành sự ngưỡng mộ cho các nhà văn đồng hương và tin rằng việc tôn trọng lẫn nhau là điều cốt lõi trong học tập và sáng tạo.

DẠY HỌC, LÀM VĂN, VÀ SỐNG GIỮA TRUYỀN THỐNG – HIỆN ĐẠI
Byeong Cheol Kang là một người thầy tận tụy. Trong những giờ giảng tại đại học hoặc viện đào tạo tư nhân, ông từng xúc động khi thấy sinh viên im phăng phắc, lắng nghe ông giảng trong không gian gần như tĩnh lặng. Ông bảo, “Đó là lúc tôi cảm nhận được sự kết nối tinh thần thực sự.”
Về lối sống, ông cho biết mình thường viết vào ban đêm, đôi khi uống nhiều cà phê để giữ tỉnh táo, và có khi viết tới tận sáng. Âm nhạc cổ điển là người bạn đồng hành trong những giờ phút sáng tạo ấy.
Với văn hóa, ông tin rằng Hàn Quốc là nơi hội tụ của triết lý Đông – Tây, là lý do vì sao phim ảnh, văn học Hàn có thể chạm đến trái tim khán giả toàn cầu. Đặc biệt, ông chia sẻ một điều thú vị: “Ở Hàn, nhiều người có thể vừa là Phật tử vừa là tín đồ Thiên Chúa. Điều tưởng như mâu thuẫn ấy lại có thể cùng tồn tại. Chúng tôi là một dân tộc linh hoạt và cởi mở.”

MỘT LỜI GỬI GẮM
Trong một bài thơ, ông từng viết:
“Mỗi linh hồn rời bỏ mái nhà mình đều sẽ khắc khoải nhớ mảnh đất xưa, nơi còn vương lại mùi hoa dại và tiếng cười của người thương.”
Với ông, văn chương là ký ức, là hiện tại, là khát vọng được lắng nghe và kết nối. Dành cho những người trẻ yêu văn chương, ông nhắn gửi: “Bạn sẽ tìm thấy những điều bất ngờ vượt khỏi sức tưởng tượng trong văn học Hàn Quốc.”

V.T.N.M.